Son zamanlarda Türkiye'de yaşanan iş gücü sıkıntısı, tarım ve hayvancılık sektörlerinde kendini iyiden iyiye hissettirmekte. Özellikle büyük mermer işletmeleri ve süt fabrikaları, kaliteli süt ve ürünler üretebilmek için nitelikli çoban arayışına girmiş durumda. Ancak, bu nitelikli pozisyonda çalışacak çoban bulmak neredeyse imkansız hale gelmişken, işverenler 100.000 lira gibi yüksek maaş teklifleriyle dahi aradıkları adayları bulamıyor. Peki, bu durumun nedenleri neler? İşte detaylar...
Türkiye, tarım ve hayvancılık açısından oldukça zengin bir coğrafyaya sahip. Ancak, modern işletmecilik anlayışının hayata geçirilmesi ve hayvancılıkta kalite standartlarının artması için nitelikli iş gücüne ihtiyaç duyuluyor. Çobanlar, hayvancılığın vazgeçilmez bir parçası olarak, sadece hayvanları otlatmakla kalmaz, aynı zamanda hayvanların sağlık durumunu kontrol etmek, beslenmelerini düzenlemek ve ürün kalitesini artırmak gibi kritik görevler üstlenmektedirler. Bu nedenle, nitelikli çobanların önemi gün geçtikçe artıyor. Ancak, yüksek maaş tekliflerine rağmen çoban pozisyonlarına başvuranların sayısının düşmesinin sebepleri çok yönlü.
100 bin lira gibi bir maaş teklifi, çoğu insan için cezbedici bir rakam. Fakat çobanlık mesleği, çoğu insanın hayalindeki bir iş olmadığından, bu durum dikkat çekici bir çelişki yaratıyor. Çobanlık, genellikle uzun saatler açık hava koşullarında çalışmayı, hayvanlarla yakından ilgilenmeyi ve fiziksel zorlukları göze almayı gerektiriyor. Çalışma koşullarının zorluğu, insanların bu mesleği tercih etmemesinde etkili bir faktör. Ekonomik kriz, tarımdan kopma ve şehir yaşantısının cazibesi gibi nedenler ile pek çok genç, tarım ve hayvancılık yerine başka sektörlere yönelmeyi tercih ediyor. Sonuç olarak, 100 bin lira maaş teklif edilmesine rağmen nitelikli çoban bulunamıyor.
Bir başka önemli sebep de eğitim ve deneyim eksikliği. Çobanlık, sadece hayvanlara bakmak değil, aynı zamanda onlarla ilgili çeşitli bilgileri de gerektiriyor. Nitelikli çoban bulma konusunda yaşanan zorluk, hem sektördeki eğitim eksikliklerinden hem de genç kuşağın tarım sektörüne olan ilgisizliğinden kaynaklanıyor. Sektör, gençlere mesleki eğitim sağlayacak kurslar ve programlar düzenlemediği sürece, bu sorun devam edecektir. Çobanlık gibi mesleklerin düzgün bir biçimde tanıtılması ve cazip hale getirilmesi, mezun öğrencilerin bu alana yönelmesine yardımcı olabilir.
Bir diğer dikkat çekici nokta, hayvancılık sektöründe kar marjının düşmesiyle birlikte ortaya çıkan iş gücü istikrarsızlığı. Çobanlar, genellikle düşük ücretlerle çalışmakta, bu nedenle de uzun vadeli bir işe yönelmedikleri için, kırsal kesimde iş gücü bulmak zorlaşmaktadır. Çobanlık mesleği, çoğu genç çiftçinin gözünde hala 'geçici' bir işler listesinde yer almakta; bu durum, sektörde nitelikli eleman bulma konusunda önemli bir engel oluşturuyor. Dolayısıyla işverenler, 100 bin lira maaşla çoban ararken, maaşın yanı sıra işin sürekli ve sürdürülebilir bir hale getirilmeye çalışılması gerektiğini unutmamalıdır.
Tüm bu nedenlerle, Türkiye’de 100 bin lira maaşla çoban bulmak neredeyse bir hayal haline gelmişken, sektörün dinamiklerinin gözden geçirilmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi, bu sorunun çözümü açısından büyük önem taşıyor. Bir yandan yüksek maaşlar sunulurken, diğer yandan iş koşullarında köklü değişiklikler yapılmadıkça, çoban bulma sorununun aşılması oldukça zor görünmektedir.
